SOSYAL ÜNİTE 2

 1. BEYLİKTEN CİHAN DEVLETİNE    


SORU :Hangi  zaferden sonra Kayılar yurt edinmek için Anadolu’ya geldiler
CEVAP :Malazgirt  
SORU : Türkiye Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubat, eski gücünü yitirmiş olan, taht kavgaları ile uğraşan Bizans Devleti sınırında ne gibi önlemler allıyordu ?
CEVAP : uç beyleri yerleştiriyordu. 
SORU : Selçuklu Sultanı Alaeddin Keykubat, Ertuğrul Bey idaresindeki Kayıları ilk olarak ve daha sonra nereye yerleştirdi ? 
CEVAP : Önce Ankara yakınlarındaki Karacadağ 
             Sonra Söğüt ve Domaniç yörelerini yaylak ve kışlak olarak verdi.
SORU : Türkiye Selçuklu Devleti, Moğollar arasındaki savaş nedir
CEVAP : Kösedağ Savaşı (1243)  
SORU : Bu savaşın sonucu ne oldu ?
CEVAP :  ağır bir yenilgi aldı ve yıkılış sürecine girdi.  
SORU : Moğolların Türkiye Selçuklu Devleti üzerindeki baskısının sonucu bir iktidar boşluğunu ortaya çıktı , bu durum neye yol açtı?
CEVAP :  Anadolu’nun çeşitli bölgelerine yerleştirilen Türkmen boylarının bağımsızlıklarını ilan etmesine yol açtı . 
SORU : Böylece Anadolu’da ne dönemi başladı. 
CEVAP : İkinci Beylikler Dönemi . 
SORU : Osman Bey beyliğini ne zaman kurdu
CEVAP :  bu dönemde beyliğini kurdu.


Söğüt ve çevresinin OsmanlıBeyliği’ne sağladığı önemli avantajlar

SORU : Söğüt ve çevresinin osmanlı beyliğine sağladığı avantajlar nelerdir ?
CEVAP :Ekonomik , komşu devletlerin siyasi durumu , coğrafya

Bölgenin Ekonomik Avantajları
* Osmanlı Beyliği Bizans İmparatorluğu‘nun büyük kent ve kasabaları ile    komşuydu. 
* Önemli ticaret yolları üzerindeki bu şehirler ile yapılan ticaretten Osmanlı 
 beyliği önemli gelir elde ediyordu. 
* Buraların fethedilmesi mevcut ekonomik kaynakların Osmanlı Beyliği’ne  geçmesini sağladı. 

Komşu Devletlerin Siyasi Durumu
* Osmanlı Beyliği kurulduğu sırada Anadolu’da ve Balkanlarda güçlü devletler  yoktu. 
* Bizans İmparatorluğu iç karışıklıklarla uğraşmaktaydı. 
* Bizans İmparatoru kendisine bağlı “tekfur” denilen bölgesel yöneticilere bile    söz geçiremiyordu.
* Bu durum Osmanlı Beyliği’nin büyümesini kolaylaştırmıştır. 

Coğrafyanın Sağladığı Avantajlar
* Anadolu’daki beyliklerin çoğunluğu birbirleriyle komşuydu. 
* Bundan dolayı topraklarını genişletebilmek için birbirleriyle mücadele etmek  zorunda kalmışlardır. 
* Osmanlı Devleti ise bulunduğu konumun sağladığı avantaj ile mücadelesinin çoğunu komşusu olan Bizans Devleti ile yapmıştır. 
* Cihat olarak nitelendirilen bu mücadele diğer beylikler arasında Osmanlıya         olan sempatinin artmasını sağlamıştır. 
* Bu durum doğudan yeni gelen konargöçer Türklerin Osmanlı topraklarını tercih etmelerine neden olmuştur


Karacahisar’ın ardından (oku)
SORU : Osman Bey Bizans tekfurlarından nereleri aldı 
CEVAP : İnegöl, Bilecik, Yarhisar ve Yenişehir’i almıştır. 
SORU : Artık Osmanlı Devleti’nin hedefinde hangi şehirler vardı
CEVAP : Bizans’ın iki önemli şehri olan İznik ve Bursa 
SORU : Osman Bey, Anadolu’daki diğer Türkmen beyleriyle nasıl geçinmiştir CEVAP : mücadeleye girişmeyerek akıllıca bir yol izlemiştir. 
SORU : Bu davranışının olumlu neticesini ne olmuştur
CEVAP : Koyunhisar Savaşı (1302) sırasında  Osman Bey, Bizans kuvvetlerine karşı çevresindeki Türkmen beylerinden yardım istediği zaman Türkmen beyleri yardım isteğine olumlu cevap vermişler ve yardım göndermişlerdi. 
SORU : Bir İmparatorluk ordusuna karşı kazanılan Koyunhisar Savaşı Osman Bey ne nesağlamıştır
CEVAP : şöhretini arttırmıştır. 
SORU : Civar beyliklerin gazileri zafer sonrası ne yaptılar
SORU : onun bayrağı altında toplanmaya başlamıştır
    

  Osmanlı Kara Ordusu

SORU:Tımarlı Sipahiler in görevi nedir
CEVAP:Barış zamanı toprakların güvenliğini sağlayan tımar sahipleri savaş zamanında beslediği yetiştirdiği atlı askerlere tımarlı sipahi olarak orduya gönderirdi
SORU:Azaplar ın görevi nedir
CEVAP:* Savaşta Ordu'nun en önünde bulunan 
           * Bekar erkeklerden oluşan 
           * Yaya askeri birliktir
SORU:Akıncılar ın görevi nedir
CEVAP:Sınırlarda düşman ülkelerine akınlar baskınlar düzenleyerek yıpratan                   Süvari birlikleridir



   Kapıkulu Askerleri

SORU: Kapıkulu askerleri kaça ayrılır
CEVAP: Kapıkulu piyadeleri ve Kapıkulu süvarileri olarak ikiye ayrılır


   Kapıkulu Piyadeleri

SORU:Acemi Ocağı nedir
CEVAP: Kapıkulu askerlerinin ilk eğitildikleri kurumdur
SORU : Buraya gelenler askeri alanda yetenekli ise nereye gönderilirdi ?
CEVAP :Yeniçeri ocağına 
SORU : Akıllı ve zeki ise nereye gönderilirdi ?
CEVAP : Devlet idarecisi yetiştiren enderun mektebine   
SORU: Yeniçeriler in görevi nedir
CEVAP: *  3 ayda bir ulufe denilen maaş alırlar
            *  Savaş zamanı orduya katılır 
            *  Savaş dışında Başkentin güvenliğini sağlar
            *  Devşirme sistemine göre yetiştirilirler         
SORU : Yeniçerilerin asker oldukları süre içerisinde başka bir işle uğraşıp ,                     evlenebilirler mi? 
CEVAP : Yasaktır
SORU: Cebeciler in görevi nedir
CEVAP:* Silah temini   
           * Silah kurulması 
           * Savaş zamanı silahların cepheye götürülmeler
SORU:Topçular
CEVAP:* Top dökerler 
           * Topçulukla ilgili malzemeleri taşırlar 
           * Savaşlarda topları kullanırlar
SORU:Top arabacıları
CEVAP:* Büyük topları cepheye Taşıyan askerlerdir 
SORU:Lağımcılar
CEVAP:* Kuşatma altındaki surların altında tünel açarak surları yıkan 
           * Düşmanın  açtığı Tünelleri kapatan askerlerdir
SORU: Humbaracılar
CEVAP: Demir veya tunçtan yapılan humbara denilen el bombasını yapan ve                  kullanan askeri sınıftır


   Kapıkulu süvarileri

SORU:Silahtarlar ın görevi nedir
CEVAP:Savaşta padişahın yanında durur ve padişahı korurlar

SORU:Sipahiler in görevi nedir
CEVAP:* Ok, yay ,hafif zırh,kılıç gibi hafif  silahları kullanırlar
           * Hızlı hareket eden Süvari birlikleridir
           * Düşman birliklerini yıpratırlardı
SORU:Sağ ulufeciler in görevi nedir
CEVAP:Savaşta ordunun ağırlık ve hazinelerini kuruyan askerlerdir
SORU:Sol ulufeciler in görevi nedir
CEVAP:Savaş meydanında ve Ordu'nun konakladığı yerde padişah sancağının 
          solunda durur Hazineyi korurlar
SORU:Sağ Garipler in görevi nedir
CEVAP:Savaşta ordunun ağırlık ve hazinelerini korurlar
SORU:Sol Garipler in görevi nedir
CEVAP:Savaşta padişah sancaklarını korular
SORU:Yardımcı kuvvetler nedir
CEVAP:Osmanlı'ya bağlı devlet ve beylikler den gelen askerlerin oluşturduğu                 Ordu bölümüdür

SORU:Reaya nedir
CEVAP:yönetilen halktır 
SORU : bu halk ne ile uğraşır
CEVAP :  Tarım Hayvancılık Sanayi ve Ticaret



    Divan Teşkilatı

SORU :Divan Teşkilatı kim zamanında kurulmuştur 
CEVAP :Orhan Bey 
SORU : Divan teşkilatı ne iş yapardı
CEVAP :Devlet işlerinin görüşüldüğü ve karara bağlandığı teşkilattır
SORU :Divan teşkilatında kimler bulunurdu
CEVAP :Alanında uzman kişiler
SORU : Son kararı kim verirdi
CEVAP :padişah 
SORU :Divan toplantısı ne zaman başlar ne zaman biterdi?
CEVAP :Sabah namazından sonra başlar ve öğleye kadar devam ederdi
SORU : Sadrazam (veziriazam) ın görevi ne idi
CEVAP :* Padişahın vekili ve yardımcısıdır. 
            * Padişahın mührünü taşırdı. 
            * Fatih Sultan Mehmed Dönemi’nden itibaren divan toplantılarına                          başkanlık etmeye başladı. 
            * Padişah sefere katılmadığı zaman orduyu komuta ederdi
SORU :Vezirler in görevi ne idi
CEVAP :* Daha çok askerî ve siyasi işlerden sorumluydular. 
            * Devlet idaresinde veziriazama yardım ederlerdi. 
            * Osmanlı Devleti büyüdükçe sayıları arttı. 
SORU : Kazaskerler in görevi nedir
CEVAP :* Divan toplantılarında büyük davalara bakarlar
            * Kadıların ve müderrislerin atamalarını yaparlar 
            * Önceleri bir tane iken sayıları toprakların genişlemesiyle ikiye çıkmıştır
SORU : Defterdarlar ın görevi nedir
CEVAP :* Bütçenin hazırlanması ve devletin diğer mali işlerinden sorumludurlar.              * Devletin gelir ve giderlerinin hesaplanması işlerinden sorumludur
SORU :Nişancı nın görevi nedir
CEVAP :* Divan toplantılarında alınan kararlara ve diğer belgelere padişahın                     imzası  demek olan tuğrayı çekmekle görevlidir.
            * Ayrıca fethedilen yeni toprakların gelirlerine göre devlet görevlilerine                 dağıtımını yapardı
SORU : Reisülküttap ın görevi nedir
CEVAP: * Devletin ilk dönemlerinde nişancıya bağlı olarak çalışan kâtiplerden                     biriydi. 
            * Zamanla devletin dış işlerinden de sorumlu oldu. 
            * Padişah fermanlarına uygun olarak emirleri yazmak 
            yabancı devletlerden gelen mektupları tercüme etmek bunlara cevap                  vermek görevleriydi
SORU :Şeyhülislam ın görevi nedir
CEVAP :* Divanın sürekli üyesi değildir. . 
            * Divan toplantılarında alınan kararların dine uygun olup olmadığın                        karar  verir 
            * Şeyhülislamın verdiği kararlara “fetva” denilmektedir. 
SORU :Kaptan-ı Derya nın görevi nedir
CEVAP :* Osmanlı Devleti’nde donanma komutanıdır. 
            * Kanuni zamanında divanın asıl üyesi olmuştur. 
            * Deniz seferinde olmadığı zamanlarda divan toplantılarına katılırdı

ŞEYH EDEBALİ’NİN OSMAN GAZİ’YE NASİHATİ 
Ey oğul, artık beysin! 
Bundan sonra öfke bize, uysallık sana. 
Güceniklik bize, gönül almak sana. 
Suçlamak bize, katlanmak sana. 
Acizlik bize, hoş görmek sana. 
Çatışmalar, anlaşmazlıklar bize, adalet sana. 
Kötü söz, şom ağız, haksız yorum bize, bağışlamak sana. 
Bölmek bize bütünlemek sana… 
Güçlüsün, kuvvetlisin, akıllısın, kelamlısın! Ama bunları nerede ve nasıl kullanacağını bilmezsen, öfken ve nefsin bir olup aklını yener. Sabah rüzgârlarında savrulur gidersin. Daima sabırlı, sebatlı ve iradene hâkim olasın. ... 
• Ey oğul! Sabretmesini bil. Vaktinden önce çiçek açmaz. Şunu da unutma, insanı yaşat ki devlet yaşasın! 
• Ey oğul! Ananı, atanı say. Bereket büyüklerle beraberdir. 
• Bu dünyada inancını kaybedersen yeşilken çorak olur, çöllere dönersin. 
• Azminden dönme. Çıktığın yolu, taşıyacağın yükü iyi bil. 
• Her işin gereğini vaktinde yap. İnsanı yaşat ki devlet yaşasın! 
• Açık sözlü ol. Her sözü üstüne alma. Gördüğünü söyleme, bildiğini bilme. ... 
• Unutma ki yüksekte yer tutanlar aşağıdakiler kadar emniyette değildir. ... 
• Bilesin ki atın iyisine doru, yiğidin iyisine deli derler. 
• Ey oğul! İşin ağır, işin çetin, gücün kula bağlı. Allah yardımcın olsun…


2. İNSANI YAŞAT Kİ DEVLET YAŞASIN
SORU : Osmanlı tarihçisi Aşıkpaşazade Osmanlı fetihlerinin kalıcı olmasında hangi  teşkilatların da büyük katkısı olduğundan bahseder?
CEVAP :Abdalân-ı Rum (Dervişler), Ahiyân-ı Rum (Ahiler), Baciyân-ı Rum (Kadınlar), Gaziyân-ı Rum (Gaziler ve Alpler) 
SORU : adı verilen Fetihler sadece silah yoluyla gerçekleşmiştir ? 
CEVAP : Askerlerden önce fethedilecek bölgeye gidip insanların gönüllerini kazanmaya çalışan kişilerin de fetihlerde büyük rolü vardır. 
SORU : Bu gönüllü insanlara ne denirdi ?
CEVAP : derviş manasına gelen abdâl veya Abdalân-ı Rum deniliyordu. 
SORU : Bu dervişlerin faaliyetleri neye yaradı ?
CEVAP : Anadolu’da İslâmiyet’in yayılmasını sağladı. 
SORU : Şehir ve kasabalara yerleşen dervişler ne yaptılar ?
CEVAP :  toplumun bütün kesimleriyle yakın temas kurdu. Halk arasında gaza ve cihad anlayışını yaydılar. 
SORU : Bu durumun Osmanlı Devletine katkısı ne oldu ?
CEVAP :  siyasi güç olarak ortaya çıkmasında önemli katkısı oldu. 
SORU : Bunların izledikleri yol nedir ?
CEVAP : Anadolu’nun manevi mimarları Yunus Emre, Hacı Bektâş-ı Veli gibi şahsiyetlerin yolundan gidiyorlardı.

Bursa’nın Fethinde Abdallar 
SORU : Bursa kuşatmasında susuzluktan perişan olan askerlere ayran dağıtarak susuzluklarını gideren 
CEVAP : Doydu Baba, 
SORU : askerlerin morallerini yükseltmeye çalışan 
CEVAP : Abdal Murad 

Seyyah İbn Batuta ve Ahiler 
İbn Batuta ve arkadaşları Denizli’den geçerken dükkânlarından çıkan bazı kimselerin yollarını keserek kendilerini götürmek istediğini görür. Başka bir grup ise buna engel olmaya çalışırken aralarında kavga çıkar. Yollarının eşkıyalar tarafından kesildiğini zanneden İbn Batuta ve arkadaşları işin aslını öğrenince çok sevinir. Ahilerin kendilerini misafir etmek için tartıştıklarını anlayınca çok şaşırır. 

Çağını Aşan Bir Kadın: Fatma Bacı 
SORU : Ahilik Teşkilatının kurucusu Ahi Evran’ın nesidir ?
CEVAP : eşidir. 
SORU : Kendisine Kadın Ana, Kadıncık Ana diye de hitap edilen Fatma Hatun CEVAP : sosyal hayatta kocası Ahi Evran kadar etkili bir kadındır. 
SORU : Fatma Bacı neyi kurmuştur.
CEVAP : dünyada ilk örneklerden biri olan ve kadınlardan oluşan bir sivil toplum örgütü  
SORU : Kadınlardan oluşan bu birliğin katkısı ne olmuştur ?
CEVAP : el sanatlarıyla ekonomiye katkı sağladığı gibi gerektiğinde vatan savunmasında da yer almıştır.
 SORU : Ahilerle Kayseri’de dokumacılık yapan ve kendilerine “Bacı” denilen kadınlar moğol istilası sırasında ne yaptılar
CEVAP : Moğol istilasına karşı erkekler ile direnmişler ve bizzat çatışmaların içerisinde yer almışlardır

Gazi Akçakoca 
SORU : Gazi Akçakoca kimdir
CEVAP : Osman Gazi’nin yakın silah arkadaşlarındandır. 
            Orhan Bey zamanında da Konuralp ile beraber fetih hareketlerine katılmıştır. 
SORU : Fetihlerde büyük yararlılık gösteren Akçakoca’ya duyulan sevgi ve hürmetin bir ifadesi olarak 
CEVAP :  Kocaeli ilimize ve Düzce’nin Akçakoca ilçesine ismi verilmiştir. 
SORU : Akçakoca gibi gazi ve alpler vatan uğruna canını bile vermekten çekinmeyen gaza ve cihat ruhu ile hareket eden kahramanlardır. Bunlara ?
CEVAP : Gaziyân-ı Rum da denilmektedir

Fetih ve Fatih 
SORU : Osmanlı fetih siyasetinin başarılı olmasında padişahların nedir ?
CEVAP : kişiliği ve yetenekleri de önemli rol oynar. 
SORU : Fatih'in özellikleri nelerdir ?
Küçük yaştan itibaren iyi bir eğitim almıştır.
“Avni” lakabıyla şiirler yazacak kadar edebiyat bilgisine,
topların tasarımını yapacak kadar matematik ve mühendislik bilgisine sahiptir. Ayrıca Fatih’in padişah olduktan sonra da çeşitli ilimleri tahsil için hoca tayin edip her gün belli saatte ders dinlediği söylenir. 
Farsça, Arapça, Yunanca, Sırpça, Slavca ve İtalyancayı öğrendiği bilinmektedir. 

İstanbulun Alınmasının Sebepleri
1-Osmanlının Asya ve Avrupa toprakları arasındaki bütünlüğünü engelliyordu 
2-İstanbul önemli ticaret yollarının üzerinde bulunması nedeniyle ekonomik açıdan da önemliydi. 
3-Hz. Muhammed’in “Konstantinopolis (İstanbul) bir gün mutlaka fethedilecektir. Onu fetheden asker ne güzel asker, onu fetheden komutan ne büyük komutandır.” hadisi de tüm Müslümanların hayalini süslüyordu. 
4-Ayrıca Bizans, haçlıları Osmanlı’ya karşı kışkırtıyordu. 

İstanbul’un Fethi İçin Yapılan Hazırlıklar
Rumeli Hisarı
Havan Topları
Şâhi Topları
Mancınıkların Hazırlanması

 İstanbul’un fethinin Türk ve dünya tarihi açısından sonuçları 
Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğü sağlandı.
Orta Çağ sona erdi ve Yeni Çağ başladı.
Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans) yıkıldı.
Kuruluş Dönemi sona erdi ve Yükselme Dönemi başladı.
İpek Yolu’nun denetimi Osmanlı Devleti’nin eline geçti.
Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki fetihleri kolaylaştı.
İstanbul Osmanlı Devleti’nin başkenti oldu.


SORU : Osmanlı Devleti fethedilen topraklarda kalıcı olmak için nası bir politika uygulamıştır ?
CEVAP :  “istimâlet politikası“ uygulamıştır. 
SORU : Bu politikanın amacı nedir ?
CEVAP : fethedilen topraklardaki insanların devlete olan bağlılıklarını güçlendirmektir. 
SORU : Osmanlı Devleti bir yandan fetihleri gerçekleştirirken bir yandan da istimâlet politikası ile neyi başarmıştır ?
CEVAP : farklı millet ve kültürleri bir arada yaşatmayı başarmıştır.

İstimâlet Siyaseti Dört Aşamada Gerçekleşmiştir
Fetih öncesi hazırlık
Fetih sonrası halkın alıştırılması
Adil yönetim anlayışı
Halka tanınan din, dil ve kültürel özgürlükler

OKU
Bursa’nın fethi sırasında şehirde yaşayan Rumlar hiçbir direnişte bulunmamıştır. Fetihten sonra şehri neden teslim ettiklerini soran Orhan Gazi’nin Rumlardan aldığı cevap oldukça dikkat çekicidir. “Sizin devletinizin günden güne yükseldiğini ve bizim devletimizi geçtiğini anladık. Babanızın idaresine geçen köylülerin memnun kalıp bir daha bizi aramadıklarını gördük ve biz de bu rahatlığa heves ettik.” (Aşıkpaşazade, Tevarih-i Âli Osman, s.30)

OKU
Tarihçi Nikolas Jorga (Nikılıs Yorga) İstanbul kuşatmasında şehrin savunmasının Rumlardan daha çok 4. Haçlı Seferi ile İstanbul’a yerleşen Latinler tarafından yapıldığını belirtir. Kuşatma günlerini bizzat gören Bizans Tarihçisi Ducas (Dukas) ise Latinlerin baskısından bıkan halkın “Latin külahı görmektense Türk sarığı görmek evladır.” sözünü söylediklerini belirtir. (Nikolas Jorga, Osmanlı Tarihi, c.2, s.22; Ducas, Bizans Tarihi, s.264)

SORU : Osmanlı sultanları yukarıdaki örnekte olduğu gibi yeni fethedilen yerlerde halkın güvenini kazanmak için can ve mal güvenliği garantisi veren  hangi belgeyi yayımlarlardı.
CEVAP : “ahidname” adlı bir belge

OKU Bizans saray tarihçisi Georgios Sphrantzes (Gergios Sıprantiz) İstanbul’un fethi sonrası yaşananları şöyle anlatıyor: “Şehrimizin düşüşünün üçüncü gününde Sultan II. Mehmed şehre neşe ve zafer ile girdi. Ardından da yayınladığı şu emirle halkı rahatlatmıştır. Bu şehirde yaşayan insanlar artık saklandıkları yerlerden çıksınlar. Özgür oldukları için kendilerine soru sorulmayacak. Şehri daha önce terk etmişlerin ve mülklerini kaybetmişlerin eşyaları hak sahiplerine tekrar verilecek. Durumları düzelinceye kadar vergi alınmayacak. Şayet evlerine dönecek olurlarsa rütbe ve dinlerine bakılmaksızın eski haklarına sahip olacaklar.”

Yavuz Sultan Selim Mısır Seferi sırasında Kahire’ye ulaşır. Burada okunan cuma hutbesinde kendisi için “Mekke ve Medine’nin hâkimi” anlamına gelen “Hâkimü’l Harameyn” unvanının kullanıldığını duyar. Bunun üzerine müdahale ederek “Mekke ve Medine’ye hizmet eden” anlamına gelen “Hâdimü’l Harameyn” ünvanının kullanılmasını ister. 

Doğunun Fatihi: Yavuz Sultan Selim (1. SELİM)
SORU :hangi padişahın torunudur ?
CEVAP :Fatih Sultan Mehmed 
SORU :öncelikli olarak ne yapmıştır ?
CEVAP : Osmanlı Devleti’nin doğu ve güney sınırları ile ilgilenmiştir 
SORU :Yavuz Sultan Selim 1514 de hangi savaşı yaptı
CEVAP : Çaldıran Savaşı (1514
SORU :hangi devletle ?
CEVAP : Safevî Devleti
SORU :kimi yendi ?
CEVAP : Şah İsmail’i
SORU : Anadolu için önemi nedir ?
CEVAP :Safevilerin Anadolu üzerindeki baskısını ortadan kaldırmıştır.
SORU :Dulkadiroğlu Beyliği’ni hangi savaşla ortadan kaldırmıştır ?
CEVAP : Turnadağ Savaşı (1515)
SORU :Böylece Anadolu’da ne sağlanmıştır
CEVAP :Türk birliği kesin olarak sağlanmıştır.
SORU :1516 ve  1517 de hangi savaşları yapmıştır ?
CEVAP :Mercidabık (1516) ve Ridaniye Savaşları (1517)
SORU :hangi devleti ortadan kaldırmıştır ?
CEVAP :Memluk Devleti’ni
SORU :Memluk Devleti’ni ortadan kaldırarak neyi sağlamıştır ?
CEVAP :Osmanlı topraklarını Afrika Kıtası’na kadar genişletmiştir.
SORU :kaç yıl saltanatta kaldı ? 
CEVAP : 8
SORU :8 yıl süresinde Osmanlı topraklarını yaklaşık kaç kat büyütmeyi başarmış
CEVAP :3 
SORU :yavuzun oğlu kimdir
CEVAP :kanuni

OKU
Osman Bey’in Adaleti Osman Bey sınırların genişlemesinin yanında şehir hayatının canlanmasına ve ticaretin gelişmesine de önem veriyordu. Örneğin Eskişehir’de kurulan bir pazarda bir Türk’ün Bizanslı tüccardan aldığı bardağın parasını ödememesi üzerine Osman Bey o kişiyi cezalandırarak Bizanslı tüccarın mağduriyetini gidermiştir. Osman Bey’in bu adil tutumu fethettiği yerlerdeki halkın Osmanlı yönetimini benimsemesini kolaylaştırmıştır.

OKU
Kanuni Sultan Süleyman’ın Semendire Kadısı’na Gönderdiği Ferman “Halktan kanuna aykırı vergi alındığı bana arz olundu. Bundan sonra halktan her kim olursa olsun, hangi makam sahibi olursa olsun kanuna aykırı bir nesne dahi aldırtmayın. Sizin bu uygulamalara son vermediğiniz ve bu gibi olayları tarafıma bildirmediğinizi de duydum. Bu hükmüm size ulaştığında hemen sicil defterine kaydedin ve uygulamaya koyun. Şayet haksızlıkları önlemeye kadir olamazsanız, haksızlığı yapan sancak beyi dahi olsa bana bildirin. Bu hükmü öyle ilan edin ki hiçbir kimse duymadık, bilmiyorduk, diyemesin.” (“Gökkubbe Altında Birlikte Yaşamak”, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, s.42)

Unvanı Kanun Olan Padişah: I. Süleyman (Kanuni)
SORU :I. Süleyman (Kanuni) Osmanlı Devleti’nde kaç yıl tahtta kaldı ? 
CEVAP : 46 yıl
SORU : en uzun süre tahtta kalan padişah kimdir ?
CEVAP : I. Süleyman (Kanuni)
SORU : “Kanuni” unvanını almayı neden hak etti.?
CEVAP : Adaleti ve yaptığı kanunlar sayesinde
SORU : Kanuni döneminde Osmanlı Devleti nasıl bir konuma geldi.     
CEVAP : hem doğuda hem de batıda güçlü bir konuma geldi
SORU :Ömrünün çoğu nasıl geçti 
CEVAP : seferlerde
SORU :ne zaman  vefat etti?
CEVAP : Zigetvar Seferi sırasında
SORU :Orta Avrupa’nın kilidi konumundaki yer neresiydi ?
CEVAP : Belgrat
SORU :Belgrad ne zaman alındı ?
CEVAP : Kanuni (1521)
SORU : Macarları hangi savaşta yendi ?
CEVAP :Mohaç Savaşı’nda (1526)
SORU :Orta Avrupa’da neyi gerçekleştirdi ?
CEVAP :Osmanlı hâkimiyetini pekiştirdi 
SORU : Alman Seferi sırasında  Kanuni’nin karşısına çıkmaya cesaret edemeyen kimdi ?
CEVAP :Germen İmparatoru Charles Quint (Şarlken)
SORU :  (Şarlken)'e karşı  kimi destekleyerek bazı ayrıcalıklar (kapitülasyonlar) verdi. 
CEVAP :Fransa Kralı I. François’yı (Fransuva)
SORU :Viyana kuşatıldı (1529), sonuç ne oldu ?
CEVAP :ağır kış şartlarının da etkisiyle sonuç alamadı
SORU :Doğuya karşı ne yaptı ?
CEVAP :İran’a karşı üç sefer düzenledi.
SORU :Döneminde denizlerde ne gibi önemli gelişmeler yaşandı ?
CEVAP :Akdeniz’de hâkimiyeti sağlamak için önemli olan Rodos Adası alındı (1522).
SORU :Barbaros Hayreddin Paşa Preveze Deniz Savaşı’nda (1538) kimleri yendi 
CEVAP :haçlı donanmasını yenerek Akdeniz’de üstünlüğün Osmanlı Devleti’ne geçmesini sağladı.
SORU :haçlı donanmasını yenerek neyi sağladı ?
CEVAP : Akdeniz’de üstünlüğün Osmanlı Devleti’ne geçmesini sağladı

Denizlerdeki Fetihler 
      
SORU :Denizcilik faaliyetleri kimin zamanında başladı ?
CEVAP :Orhan Bey 
SORU :denizcilik faaliyetleri ne zaman  başlamıştır?
CEVAP :Karesioğulları Beyliği’nin Osmanlı Devleti’ne bağlanması ile
SORU :Osmanlı Devleti ilk donanmaya kimin dönemi’nde sahip olmuş ?
CEVAP :Orhan Bey
SORU :ilk tersane  kim yaptırdı ?
CEVAP :I. Beyazid tarafından
SORU :Nerede yaptırdı ?
CEVAP :Gelibolu
SORU :Osmanlı Devleti Akdeniz ve Karadeniz hâkimiyeti için kimlerle mücadele etmiştir ?
CEVAP :Venedik ve Cenevizlilerle 
SORU :Osmanlı Devleti ilk deniz savaşını 1416 yılında kimlerle yapmış ?  
CEVAP :Venedikliler
SORU :Kim döneminde ?
CEVAP :Çelebi Mehmed Dönemi’nde
SORU :Sonuç ne oldu ?
CEVAP :başarılı olamamıştır.

Karadeniz’in Türk Gölü Hâline Gelmesi 
SORU :Fatih Sultan Mehmed’in İstanbul’u fethettikten sonra ilk hedefi nedir ? 
CEVAP :Karadeniz ve Ege Denizi’nde hâkimiyet kurmak 
SORU : Bunun sebebi nedir ?
CEVAP :bu iki denizi birleştiren İstanbul ve çevresinin güvenliğini sağlamak
SORU : Ege Denizi’nde güvenlik sağlandıktan sonra ne yapıldı ?
CEVAP : İstanbul’dan başlayarak doğuya doğru Karadeniz’in Anadolu kıyıları ele geçirilmiştir.
SORU : Kuzeyde stratejik önemi olan Kırım Yarımadası’nın alınması ile ne sağlandı ?
CEVAP :Karadeniz Osmanlı Devleti’nin denetimine girmiştir
SORU : Fatih Sultan Mehmed, Ege Denizi’ndeki hangi adaları fethetmiştir ?
CEVAP : İmroz, Limni, Bozcaada, Eğriboz, Semadirek, Midilli ve Taşoz adalarını
SORU :  1480’de Otranto şehrini ele geçirmiştir. Bu durum Avrupalılarda nasıl bir endişeye yol açmıştır ?
CEVAP :Roma’nın da fethedileceği
SORU :Fatih’in 1481’de vefat etmesi ile ne oldu ? 
CEVAP : Endişeleri ortadan kalkmış ve Otranto şehrini geri almışlardır.
SORU :  II. Bayezid Dönemi’nde ise Kili ve Akkirman Kalelerinin alınmasıyla ne oldu ?
CEVAP :Karadan Kırım ile bağlantı kurulmuştur.

Akdeniz’de Hâkimiyet
SORU :   Akdeniz’de Osmanlı Devleti’nin hâkimiyet kurduğu dönem hangi padişah zamanındadır ? 
CEVAP :Kanuni Sultan Süleyman
SORU : Barbaros Hayreddin Paşa’nın haçlı donanmasına karşı kazandığı Preveze Deniz Savaşı Osmanlı Devleti’ni faydası ne olmuştur ?
CEVAP :karada olduğu gibi denizlerde de en büyük devletlerden birisi hâline getirmiştir.


Kıbrıs Niçin Önemli?
SORU : Kıbrıs’ın fethi neden çok önemliydi ?
CEVAP :Akdeniz’in doğusunun güvenliği için
SORU : Adada bulunan korsanlar ne yapıyordu ?
CEVAP :bölge ticaretine zarar veriyordu
SORU :  1571 yılında adayı kim fethetti?  
CEVAP :Lala Mustafa Paşa
SORU : Kıbrıs’ın fethinden sonra haçlılar ne yaptı ?
CEVAP :Papa’nın çağrısı ile toplanan Haçlı donanması İnebahtı Deniz Savaşı’nda Osmanlı donanmasını mağlup etti (1571).
SORU : Bu sırada İstanbul’da bulunan Venedik Elçisi Barbaro’ya Veziriazam Sokullu Mehmet Paşa Kıbrıs’ın önemini anlatan hangi sözü söylemiştir ?
CEVAP : “Biz sizden Kıbrıs Adası’nı alarak kolunuzu kestik. Siz ise donanmamızı mağlûp etmekle sakalımızı tıraş etmiş oldunuz. Kesilmiş kol yerine gelmez lâkin tıraş edilmiş sakal daha gür olarak çıkar”.

Barbaros Hayreddin Paşa
SORU : Hayreddin Paşa’ya  Avrupalılar “Kızıl Sakallı” anlamına gelen “Barbaros” unvanını neden vermişlerdir? .
CEVAP :sakalının rengi nedeniyle
SORU :Hayrettin paşanın yükselişi nasıl oldu ? 
CEVAP :Bir gemi ile başladığı denizcilikte zamanla Akdeniz’de önemli bir deniz gücü hâline geldi ve Cezayir’i ele geçirdi
SORU : Yavuz Sultan Selim’in Dönemi’nde ne yapmıştır ?
CEVAP :Gönüllü olarak Osmanlı’ya katıldı ve Cezayir, Osmanlı toprağı oldu.
SORU :Hangi padişahın döneminde donanma komutanı (Kaptan-ı Derya) oldu ?
CEVAP : Kanuni Sultan Süleyman
SORU :En büyük başarısı nedir ? 
CEVAP :Haçlı donanmasına karşı kazandığı Preveze Deniz Zaferi’dir.

Osmanlı’da Millet Sistemi 
SORU : Osmanlı Devleti’nin sınırları içinde yaşayan  insanlar nasıldı ?
CEVAP :farklı ırklara ve dinî inançlara sahip
SORU : Osmanlı millet sisteminin de temelini oluşturan ne idi ?
CEVAP :Bu çok kültürlülük
SORU :Osmanlı Devleti'nde devlet ile vatandaşlar arasındaki ilişkilerde etnik köken , ırk , din hangisi esas alınmıştır?.
CEVAP : Din
SORU :  Osmanlı toplumunu oluşturan iki temel unsur nedir ?
CEVAP :Müslüman olanlar ve Müslüman olmayanlar (gayrimüslimler) olmuştur.
SORU : Gayrimüslimler de  birer millet olarak kabul edilmiştir , nasıl ?
CEVAP :mensubu oldukları din ve mezhepler esas alınarak
SORU : Osmanlıdaki Ermeni Milleti tanımının kapsamı nedir ? 
CEVAP :belirli bir dönem  Ortodoks ve Gregoryen mezheplerine mensup Ermenileri tanımlamak için kullanılmış ve aynı zamanda bu tanım Ortodoks mezhebine mensup Süryanileri de kapsamıştır.
SORU : bu sisteme ne deniyordu ?
CEVAP :Millet Sistemi
SORU :  bu anlayışta devlet vatandaşlarla nasıl ilgilenmiştir ?
CEVAP :devlet doğrudan vatandaşlarla ilişki kurmamış her bir vatandaşın mensubu olduğu milleti ve o milletin dinî liderini muhatap almıştır.
SORU :Bu sayede  günümüzde devlet tarafından sağlanan eğitim, din, hukuk ve sosyal hizmetler gibi hizmetlerde dinî toplulukların rolü ne olmuştur ?
CEVAP :  birer aracı ve kolaylaştırıcı olarak kullanılmıştır.
SORU : Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethinden sonra Ortodoks Patriği ataması ve Ortodoks'lara içişlerinde ve dinî konularda geniş özerklik vermesi hangi sisteme örnektir ?
CEVAP :bu sistemin ilk uygulamalarından birisidir
SORU :  Zamanla benzer haklar kimler  için de sağlanmıştır? 
CEVAP :Ermeniler ve Yahudiler
SORU : Buna göre Ermenilerin başına bir patrik tayin edildiği gibi Musevilere de kendi havralarına sahip çıkma hakkı verilerek ne sağlanmıştır ?
CEVAP :Dini guruplar arasında denge sağlanmıştır.
SORU : Osmanlı Devleti’ne çok sayıda milleti bir arada tutabilme başarısından dolayı ne denilmiştir.
CEVAP :“Pax Ottomana” (Osmanlı birliği, barışı) 
Örneğin Balkanlar, asırlar boyu birçok farklı ırka, medeniyete ve dine mensup milletlerin iç içe yaşadığı bir bölge olmuştur.

BİLİYOR MUSUNUZ?

SORU :  İspanya topraklarında yaşan Museviler 1492’de ne yaptılar ?
CEVAP :baskılar nedeniyle İspanya’yı terketmek zorunda kalmışlardır.
SORU :   1492’de zor durumda kalan Musevi topluluğunun sığınma talebini hangi padişah kabul etmiştir.
CEVAP :Sultan II. Bayezid,
SORU :  II Bayezid ne yapmıştır ?
CEVAP :Kemal Reis komutasında Osmanlı donanmasını İspanya’ya göndermiş, 
Musevilerin Osmanlı topraklarına ulaşmasını sağlamıştır.
Musevilere yerleşme hakkı tanıdı  
Osmanlı Devleti’nin topraklarını doğu ve güney yönünde genişleten Osmanlı padişahıdır:Yavuz Sultan Selim
Osmanlı Devletin’in ilk dönemlerinde Anadolu’da kurulmuş olan kadınlardan oluşan bir sivil toplum örgütüdür:Bâcıyan-ı Rum,
Anadolu’da ticaretin ve sosyal yapının gelişmesinde katkısı olan bir esnaf örgütüdür:Ahiler
Onun zamanında Akdeniz büyük ölçüde Osmanlı Devleti’nin egemenliğine girmiştir:Kanuni Sultan Süleyman,
Preveze Deniz Zaferi’ni kazanan büyük Türk denizcisidir:Barbaros Hayreddin Paşa 
Orhan Bey Dönemi’nde Anadolu’yu gezen ünlü seyyahtır:İbn Batuta,
Gönüllü olarak fetihlere katılan ve fethedilen bölgelerdeki halka manevi yönden destek veren insanlara verilen isimdir:Abdalân-ı Rum
Fetihlerde yararlılık gösteren cesur ve yiğit kimselere verilen genel isimdir:Alperenler
Onun zamanında Karadeniz Türk gölü hâline gelmiştir.:Fatih Sultan Mehmed,

3. AVRUPA’DA UYANIŞ
SORU :XI. ve XII. yüzyıllarda Haçlı Seferleri sırasında Avrupalılar İslam dünyasından neleri öğrendiler ?
CEVAP :matbaa, kâğıt ve pusulayı öğrenmişler aynı zamanda bunları geliştirmişlerdir. 
SORU :Bu araçların kullanılması Avrupa’da XV. ve XIX. yüzyıllar arasında nelerin gelişmesine yol açmıştır ?
CEVAP :ekonomik, sosyal, kültürel, dinî, bilimsel ve siyasi gelişmelerin temelini oluşturmuştur
SORU :XV. ve XVI. yüzyıllarda  Avrupa’da çok değerliydi olan mallar nelerdi ?    
CEVAP :tuz ve baharat
SORU :Özellikle baharata çok büyük bir talep vardı ve lüks bir gıda maddesi olarak kabul ediliyordu neden ? 
CEVAP :Baharat buzdolabının henüz icat edilmediği o zamanlarda eti uzun süre taze saklamak  
ete lezzet vermek amacıyla kullanılıyordu.
SORU : Çin’de üretilen ipekli kumaşlar nasıl  kullanılıyordu?
CEVAP :Avrupa saraylarında gösterişli kıyafetlerin dikiminde
SORU :Bu iki değerli ürün dünyanın en önemli ticaret yollarına isim olmuştur
CEVAP :İpek ve Baharat yolu
SORU : 1348-1349 yıllarında Avrupa’da büyük bir afet olmuştur,nedir bu afet ?  
CEVAP :veba salgını
SORU : Salgın  ne gibi ciddi zararlar vermiştir?
CEVAP :nüfusun üçte birini yok etmiş ve ekonomiye zarar vermiştir
SORU : Bu durum Avrupa’nın hangi ihtiyacını artırmıştır.
CEVAP : iş gücüne ve ekonomiyi yeniden güçlendirecek kaynaklara 
SORU :İstanbul’un Türkler tarafından fethedilmesi ile Avrupa hangi yönden zor durumda kalmıştı.  
CEVAP :ekonomik ve siyasi 
SORU :  Avrupalılar Çin ve Hindistan’a giden yeni yollar aradılar neden ?
CEVAP : Osmanlıya ve diğer Müslüman ülkelere vergi ödememek,            
            ticaret mallarına daha kolay ve ucuz yoldan ulaşabilmek 
SORU :  Bu arayış sonucunda Avrupalı denizciler nereleri  keşfettiler.
CEVAP :yeni adalar, ticaret yolları ve Amerika kıtasını 
SORU :  Bu keşiflerinin tümüne birden ne denilmektedir.
CEVAP :coğrafi keşifler
SORU : Marco Polo (Marko Polo) XIII. yüzyılın sonlarında Asya’yı boydan boya geçip nereyi ziyaret etmişti.
CEVAP :Çin’de Moğol imparatorunun sarayını
SORU : Polo’nun ”Travels” (Seyahatler) adlı kitabında anlatılan Asya’nın 
          zenginliklerine ulaşma düşüncesi Avrupalıların neye başlamasında etkili              oldu.
CEVAP :keşif seyahatlerine

Kristof Kolomb 
SORU :  Marco Polo’nun yazdıklarından etkilenen gemicilerden biri de kimdi ?
CEVAP :Cenovalı Kristof Kolomb’tur (Kıristof Kolomp).
SORU : Kristof Kolomb yolculuğa çıkarken yaptırdığı okyanus şartlarına dayanıklı gemisinin ismi nedir ?   
CEVAP :Maria (Santa Maria)
SORU :  Elinde Martellus’un (Martelyus) çizdiği harita ve yanındaki pusula sayesinde kaybolmayacağı düşüncesi ile denize açıldı ve nereye doğru ilerledi. 
CEVAP :sürekli batıya
SORU : Kolomb, günlük notlarında onu harekete geçiren düşüncenin ne olduğunu açıklamaktadır. 
CEVAP : İslam dünyasını arkadan kuşatmak, 
             Hindistan ticareti için deniz yolunu açmak, 
            Batı ve Doğu Hristiyanlarının iş birliğiyle Kudüs’ü almak 
SORU : Kolomb bu sayede hangi hükümdardan büyük destek almıştır.
CEVAP : İspanyol Hükümdarı Ferdinand’tan (Ferdinant)
SORU : Kristof Kolomb 12 Ekim 1492’de Atlantik Okyanusu’nu aşarak ... ulaşan ilk Avrupalı olmuştur.
CEVAP :Amerika kıtasındaki Bahama Adaları’na
SORU :  Fakat Kolomb ulaştığı yerin Amerika kıtası olduğunun farkında değildi. O, yola çıkış hedefi olan Hindistan’a ulaştığını sanıyordu. Kolomb Amerika kıtasının yerli halkını da ne olarak adlandırmıştır.
CEVAP :“Hintli”
SORU : Yerli halk Kolomb ve adamlarını nasıl karşılamışlardır.
CEVAP :büyük bir konukseverlik ve cömertlikle 

Bartolomeu Dias (Bartelmi Diyaz)
SORU : Portekizli denizci Bartolomeu Dias (Bartelmi Diyaz) yelkenli gemisiyle Afrika kıtasının güneyinden dolaşarak nereyi keşfetti.
CEVAP :Ümit Burnu’nu 

Vasco da Gama (Vasko dö Gama) 
SORU :  Portekizli Vasco da Gama (Vasko dö Gama) 1498 senesinde neyi başardı.
CEVAP :Afrika’dan Hindistan’a deniz yolu ile ulaşmayı

Magellan (Macellan)
SORU : adlı İspanyol kâşif dünyayı dolaşarak Dünya’nın yuvarlak olduğunu kanıtlayan ilk kişi kimdir
CEVAP :Magellan (Macellan) 
SORU : Magellan’ın Dünya’nın yuvarlak olduğunu ispatlamasıyla Avrupa’da düşüncve alanında ne oldu
CEVAP :Dünya’nın düz olduğunu söyleyen kilise ve din adamlarına duyulan güven azaldı.

Amerigo Vespucci (Ameriko Vespuçi)
SORU : Amerigo Vespucci (Ameriko Vespuçi) yaptığı deniz seyahati ile 1507 yılında nereye ulaştı.
CEVAP :Amerika’ya
SORU :  O geldiği yerin yeni bir kıta olduğunun farkında idi. Mektuplarında keşfettiği topraklardan ne olarak bahseder.
CEVAP :yeni dünya 
SORU : Onun adından esinlenilerek kıtaya ne adı verilmiştir.
CEVAP :Amerika
SORU : Coğrafi keşiflerle çoğu tüccar ve denizci olan birçok Avrupalı ne yaptı 
CEVAP : yeni keşfedilen topraklara gidip yerleştiler.
SORU : Keşfedilen yerleri ne haline getirdiler. 
CEVAP :sömürge 
SORU : Özellikle kimler geniş topraklar elde ederek ilk sömürgeleri kurdular.
CEVAP :İspanyol ve Portekizliler
SORU : sömürge topraklarınd neler yaptılar
CEVAP :insanların bir kısmını köleleştirdiler.
           elde ettikleri altın, gümüş, elmas gibi değerli madenleri Avrupa                         ülkelerine taşıdılar.
SORU :Yeni deniz ticaret yollarının bulunması  diğer ticaret yollarına etkisi nasıl oldu
CEVAP :İpek ve Baharat Yollarının eski önemini kaybetmesine neden oldu.
SORU : Deniz ticareti Akdeniz’den nereye kaydı.
CEVAP :okyanuslara
SORU : Portekizliler ve İngilizler nereleri sömürge hâline getirmeye çalıştılar.
CEVAP :uzak doğuyu özellikle Hindistan’ı
SORU : Coğrafi keşiflerin Avrupalılara faydası ne oldu
CEVAP : birçok yeni bitki ve hayvan çeşidini tanıdı.
SORU :  Hangi çeşitler Avrupa’ya getirilerek üretildi.
CEVAP :Kakao, patates, domates gibi bitkiler ve hindi gibi hayvan türleri ve 
SORU : Avrupada üretilen bu çeşitler  ne oldu
CEVAP : Avrupa’dan da dünyanın farklı yerlerine yayıldı.
SORU : Coğrafi keşiflerin sonucunda zenginleşen tüccarlar ne oluşturdular.
CEVAP : burjuva adı verilen yeni bir sosyal sınıf
SORU : Bu tüccar sınıfı kimi desteklediler.
CEVAP : sanatçıları ve bilim adamlarını
SORU : Bunun sonucunda Avrupa’da ne gibi gelişmeler oldu 
CEVAP :bilim ve sanat alanındaki çalışmalar hızlandı.
SORU : Coğrafi keşiflerden önce Osmanlı Devleti ne durumdaydı
CEVAP :önemli bir güç merkeziydi.
SORU :  İpek ve Baharat yolları üzerindeki ticaretin lideri ve merkezi kimdi 
CEVAP :Osmanlı Devleti vvve ticaret yollarından önemli gelir elde etmekteydi.
SORU : Bu gelirler nelerden oluşmaktaydı.
CEVAP :hem yapılan ticaretten hem de gümrük gelirlerinden
SORU :  Coğrafi keşiflerden sonra ticaret yollarının değişmesiyle Osmanlı dev. zararı ne oldu
CEVAP :Akdeniz limanları önemini kaybetti ve Osmanlı Devleti büyük gelir kaybına uğradı.
SORU : Avrupalı devletler yaptıkları ticaret sayesinde ülkelerine yararı ne oldu
CEVAP :doğunun bolluk ve refahını ülkelerine taşıdılar.
SORU : Zaman ilerledikçe güçlenen bu devletler askeri alanda ne yaptılar
CEVAP :büyük ordular kurdular
SORU :  Döneminin üstün denizcilik teknolojilerini kullanan  gerçekleştirdikleri ticaret sayesinde zenginleşerek sömürge imparatorluklarına dönüştüler.hangi devletlerdi bunlar 
CEVAP :İspanya, İngiltere, Portekiz, Hollanda

Avrupa’da Modernleşmenin Başlaması
SORU : Matbaanın kullanılması ne gibi gelişmeler sağladı
CEVAP :Edebî ve bilimsel eserler çoğaltıldı
           Geniş kitlelerin kullanımına sunuldu.
           Böylece kültür, bilim ve sanat alanındaki gelişmeler hızlandı.
           iletişim gücünü artırdı 
           bilginin yayılmasını kolaylaştırdı.
SORU : Burjuva sınıfının sanat ve bilimle uğraşanlara destek olmaları ne katkı sağladı.
CEVAP :sanat, kültür ve bilimde ilerlemelere 
SORU : Eski uygarlıklara ait eserler Müslümanların kaynaklarından alınarak çevirileri yapıldı.Bu eserlerin incelenmesi sonucu ne oldu
CEVAP : bilim, kültür ve sanat ile uğraşanların ufkunu açtı.
SORU :  Bütün bu gelişmeler  XV. ve XVI. yüzyıllarda İtalya merkez olmak üzere tüm Avrupa’da neyin başlamasını sağladı.
CEVAP :“yeniden doğuş” anlamına gelen Rönesans Hareketi’ni
SORU :Rönesans’ın İtalya’da başlamasının  sebepleri  nelerdir
CEVAP :İtalya önemli ticaret yollarının kesişim noktasında olduğu için zenginleşmiştir.
İtalya’da eski Roma ve Yunan kültürüne ait birçok eser vardır. 
Romanın Hristiyanlığın merkezi olması,
İslam kültüründen etkilenmesi nedeniyle çok sayıda mimari yapı ve sanat eseri yapılıyordu.
Ayrıca birçok krallığın bulunması nedeniyle halk diğer Avrupalılara göre daha özgür yaşamaktaydı.
OKU: Rönesans Dönemi’nde bilim, kültür ve sanat alanlarında eserler veren çok sayıda sanatçı ve bilim insanı vardır. Leonardo Da Vinci, Rafaello, Gentile Bellini gibi sanatçılar insan vücudunu inceleyerek damarlarına varan detayları gösteren çeşitli eserler meydana getirdiler.
SORU : Michelangelo, Donetello, hangi alanda eserler verdiler
CEVAP :mimari 
SORU :  Montaigne, Shakespeare, Cervantes, Kopernik hangi alanda çalışmışlardır
CEVAP : yazar, şair, düşünür ve bilim 

RÖNESANS’IN SONUÇLARI
SORU : Rönesansın hangi alanlarda sonuçları olmuştur
CEVAP :Din , Bilim ve Felsefe , Sanat
SORU : Din alanındaki sonuçlar nelerdir
CEVAP :Dünya’nın şekli ile ilgili bilimsel gerçeklerin ortaya çıkması Katolik kilisesine güveni azalttı. 
Bu durum Katolik kilisesinin eski gücünü kaybetmesine 
Ve Avrupa’da Reform Hareketi’nin başlamasına neden oldu.
SORU : Bilim ve Felsefe alanındaki sonuçlar ne oldu
CEVAP :Avrupa’da bilimsel düşünceye verilen önem arttı. 
Avrupa’da birçok bilimsel çalışmanın yapıldığı Aydınlanma Çağı’na ortam hazırladı. 
Sorgulayıcı, eleştirici düşünce gelişti. 
İnsan ve insani değerlere daha fazla önem verilmesi ile Hümanizm kavramı ortaya çıktı.
SORU : Sanatla ilgili ne gibi sonuçlar ortaya çıktı
CEVAP :Rönesans ile Avrupa’da yeni bir sanat anlayışı ortaya çıktı. 
Mimaride Barok (geometrik şekiller) tarzı eserler yapıldı.
 İnsanın anatomik yapısı incelenerek resimler yapıldı. 
Rönesans Dönemi heykellerinde oran ve orantı kullanıldı.

Avrupa’da Reform
SORU : Hristiyanlık XVI. yüzyıla gelinceye kadar kaç mezhepten oluşuyordu. 
CEVAP :Katolik ve Ortodoks
SORU :Katoliklerin dinî lideri kimdi ve nerede bulunuyordu 
CEVAP :Papa Roma’da 
SORU : Ortodoksların dinî lideri kimdi ve nerede bulunuyordu. 
CEVAP : patrik  İstanbul’da
SORU : Kilise ve din adamları nasıl yaşıyorlardı
CEVAP : geniş topraklara sahiptiler ve zengin bir hayat sürüyorlardı.
SORU : Halk ve saray üzerinde nasıl baskı uyguluyorlardı
CEVAP :siyasi ve dinî 
SORU : kilisenin zenginliği halkı ve soyluları nasıl etkiliyordu
CEVAP :rahatsız ediyordu.
SORU : Rönesans Dönemi’nde klasik eserler ve İncille iligili neler yapıldı
CEVAP :farklı dillere çevrilerek matbaa ile çoğaltıldı.
SORU : Bu neyin oluşmasına neden oldu
CEVAP :Böylece Avrupalılar İncil’i daha iyi anladılar ve İncil’de yazanların kilisenin söyledikleriyle uyuşmadığını fark ettiler.
SORU : Coğrafi keşifler ve Rönesans’la ortaya çıkan bilimsel gerçekler sayesinde Avrupalılar neyi sorgulamaya başladı.
CEVAP :  kilisenin öğrettiklerini
SORU : Böylece insanlar kilisenin hangi uygulamalarına karşı çıkmaya başladı.
CEVAP : endüljans (cennetten arsa satma) ve aforoz (dinden çıkartma) 
SORU :   Martin Luther (Martin Luter) kimdir
CEVAP : Hristiyan din adamı
SORU : 95 maddeden oluşan bildirisiyle ne yaptı
CEVAP :kilisenin yaptıklarının doğru olmadığına dikkat çekti.
SORU :  Papa Luther'e nasıl karşılık verdi
CEVAP : aforoz edildi.
SORU : Luther’i kimler destekledi  
CEVAP :prensler
SORU :  Prenslerin desteklemesiyle  Reform hareketi nerede başladı.
CEVAP :Almanya’da
SORU : Daha sonra nerelere yayıldı
CEVAP :Fransa, İngiltere ve tüm Avrupa’ya yayıldı.
SORU : Avrupa’da hangi savaşlar başladı.
CEVAP :yüzyıl süren din savaşları
SORU : Reform Hareketleri sonucunda Avrupa’da ne gibi yeni mezhepler ortaya çıktı.
CEVAP :Protestanlık, Kalvenizm ve Anglikanizm
SORU : Kilisenin eğitim ve öğretim işlerinden uzaklaştırılmasıyla eğitimde ne sağlandı. 
CEVAP :laiklik
SORU : Kilise’nin kontrolü ve baskısının sonucu ortaya çıkan skolastik düşünce yerini hangi düşünceye bıraktı bıraktı. 
CEVAP :araştırmacı ve sorgulayıcı bilim anlayışı olan pozitif düşünceye
SORU : Krallar üzerindeki kilisenin etkisi ne oldu 
CEVAP :kilise baskısı ve tehdidi sona erdi.     
SORU : Soylular  ne yaptılar
CEVAP :kilisenin elindeki topraklara el koydu.
SORU : Reform hareketleri Avrupayı siyasi yönden nasıl etkiledi
CEVAP :bölünmesine sebep oldu
SORU : Bu siyasal yapıdaki farklılıklardan da Osmanlı Devletine faydası ne oldu
CEVAP :kazançlı çıktı
SORU : Avrupa devletleri arasındaki görüş ayrılıkları Osmanlı Devleti’ne ne fayda sağladı
CEVAP :Avrupa’da ilerlemesi kolaylaştırdı.
SORU : Osmanlı Devleti Protestanları destekleyerek neyi engelledi
CEVAP :kendisine karşı yeni bir Haçlı birliği kurulmasını engelledi. 
SORU : Osmanlı hâkimiyeti altında yaşayan Hristiyanların ve diğer azınlıkların Avrupada yaşanan Reform Hareketlerinden nasıl etkilendiler
CEVAP : fazla etkilenmediler , Çünkü Avrupa’nın reformlarla ulaşmak istediği seviye Osmanlı Devleti’nde yaşanmaktaydı.
SORU : Osmanlı Devleti’nin gayrimüslimlere geçmişten beri din ve inanç özgürlüğü yönünden geniş haklar tanıması, insanların dinine, yaşam standartlarına, örf ve ananelerine müdahalede bulunmaması Reform Hareketlerinden nasıl etkilendi 
CEVAP :olumsuz yönde etkilenmedi

Aydınlanma Çağı
SORU : Rönesans ve Reform Hareketleri hangi yüzyıllarda oldu  
CEVAP :XVII. ve XVIII.
SORU : Bu yüzyıllarda Avrupa’da hangi alanlarda gelişmeler yaşandı
CEVAP :bilim, sanat, felsefe ve siyaset
SORU :Bu gelişmelerin yaşandığı döneme ne denir.  
CEVAP :Aydınlanma Çağı
SORU : Aydınlanma Çağı’nda neye önem verildi.
CEVAP :her konuda aklın üstünlüğüne, bilimsel araştırmalarda doğayı incelemeye, deney ve gözlem yapmaya
SORU : Galileo (Galile)  1610’da bastırdığı kitabında neyi anlattı
CEVAP :Dünya’nın Güneşin etrafında döndüğünü
SORU : Dr. Harvey (Harvin) 1628’de hangi alanda çalışmalar yaptı.
CEVAP :tıp alanında
SORU : Descartes (Dekart) neyi geliştirdi.
CEVAP :analitik geometriyi
SORU : Mozart hangi alanda dünyaca bilinen eserler verdi.
CEVAP :müzik alanında
SORU : Aydınlanma Çağı düşünürleri hemen hemen her konuyu incelediler ve ortaya ne çıktı. 
CEVAP :Toplum, doğa, insan, siyaset, ekonomi ve tarih alanında yeni fikirler ve düşünürler
SORU : Aydınlanma Çağı’nda meydana gelen bilim ve teknolojideki gelişmeler neyin temelini oluşturdu.
CEVAP :Sanayi İnkılabı’nın
SORU : Batıda yaşanan bilimsel gelişmeler Avrupa’yı Aydınlanma Çağı’na hazırlarken Osmanlı Devleti’nde nasıl bir durum yaşanmıştır.
CEVAP :tam tersi
SORU :  XV. ve XVI. yüzyıllarda bilim öğreniminde ve bilimsel eser yazımında zirvede olan Osmanlı Devleti, XVII. yüzyıldan itibaren gelişmeler karşısındaki durumu neydi
CEVAP :gerilemeye başladı.
SORU :Eğitim kurumlarında durum neydi
CEVAP :yavaş yavaş pozitif bilimlere yönelik çalışmalar azaldı.  
SORU :  Osmanlı Devleti’nin aslında dış dünyadaki son bilimsel gelişmelere ve Avrupa’daki aydınlanma çağına büsbütün ilgisiz kalmadı mı
CEVAP :Hayır
SORU : Bunun en önemli kanıtı nedir
CEVAP :XVI. yüzyıl sonlarında modern bir rasathânenin kurulmasıdır.
SORU : Ancak bu rasathânenin ve diğer bilimsel gelişmelerin kısa ömürlü olması neyin  göstergesidir.
CEVAP :yeniliklerin bir devlet politikası haline gelmediğinin
SORU :  Osmanlı yöneticileri bu olumsuz durumu ancak ne zaman fark ettiler.
CEVAP :ileride meydana gelen savaşlarda alınan yenilgiler sonrası

Çarklar Dönüyor 
SORU : Avrupa devletleri coğrafi keşifleri gerçekleştirdikten sonra sömürgeleştirdikleri topraklardan ne elde ettiler. 
CEVAP :bol miktarda ham madde
SORU : Avrupa’ya getirilen kölelerin sağladığı bedava iş gücü de buna eklenince ne oldu
CEVAP :oldukça zenginleştiler.
SORU : Coğrafi keşiflerden elde edilen zenginliğin, bilimsel buluş ve icatlarla birleşerek üretime dönüştürülmesiyle ne gerçekleşti. 
CEVAP :sanayi devrimi
SORU :  Tarıma ve insan gücüne dayalı olan ekonomi yerine nasıl bir sisteme geçildi.
CEVAP :makinelerin ve üretimin egemen olduğu bir ekonomik sisteme
SORU :  Avrupa hızlı bir şekilde neye yöneldi 
CEVAP :modern üretim tekniklerine 
SORU : Aynı zamanda teknolojide ne oldu
CEVAP : çok sayıda teknolojik gelişme oldu.
SORU : Sanayi İnkılabı nerede başladı ve nerelere yayıldı.
CEVAP :İngiltere’de , Avrupa ülkelerine
SORU : İngilterenin durumu neydi
CEVAP :büyük bir sömürge imparatorluğu kurmuştu.
SORU : Bu döneme damgasını vuran sanayi alnındaki gelişmeler nelerdir
CEVAP :demir ve kömürün kullanımının yaygınlaşması ve makinelerde buhar gücünden yararlanılmasıdır
SORU : İngiltere’de 1733’te uçan mekik adı verilen düzenek icat edilerek ne sağladılar
CEVAP :dokuma makinelerinin hızı artırıldı.
SORU :   1785’te su gücüyle çalışan mekanik dokuma tezgâhının icadıyla dokuma sanayisi ne oldu
CEVAP :dokuma sanayisi hızla gelişti.
SORU : Sanayi İnkılabı Avrupa’nın sosyal yapısını etkisi ne oldu 
CEVAP :değiştirdi.
SORU : Şehirlerde kurulan fabrikalar neyi sağladı.
CEVAP :yeni iş alanları oluşturdu
SORU : Daha iyi şartlarda yaşamak isteyen köylüler ne yaptılar
CEVAP :şehirlere göç etmeye başladı. 
SORU : Böylelikle köy ve şehir nüfusu oranı nasıl oldu 
CEVAP :köylerde nüfus azalırken şehirlerde nüfus artışı gerçekleşti.
SORU : Sayısı yüz binleri bulan işçiler,neyi oluşturdu.
CEVAP : işçi sınıfını 
SORU : Ürün maliyetini düşürmek isteyen işverenler ise ne yaptılar
CEVAP :fabrikalarda çocuk ve kadın işçi çalıştırmaya başladı.
SORU : İşçi haklarının savunulması için ne ortaya çıktı.
CEVAP :sendikalar 
SORU :  Üretim teknolojisinin gelişmesi ulaşımı nasıl etkiledi. 
CEVAP :Demir ve çelikten yapılan gemiler ve trenler ulaşımı kolaylaştırdı.
SORU :  Bu da ticari faaliyetleri nasıl etkiledi
CEVAP :artmasına neden oldu.
SORU : Sanayi İnkılâbı’nı gerçekleştiren ülkelerde zenginliğin ne kaynağı oldu.
CEVAP : Fabrikalar
SORU : Fabrikalar sayesinde seri üretime geçen ülkeler daha fazla ürün elde edebilmek için ne aramaya başladılar. 
CEVAP :ham madde kaynakları
SORU :  Üretilen ürünlerin pazarlanması ve ham madde arayışı neyin ortaya çıkmasına sebep oldu.

CEVAP :sömürgecilik anlayışının
SORU : Avrupalı devletler fabrikalarda ucuz ve seri üretim gerçekleştirirken Osmanlı Devleti nasıl üretim yapmaktaydı. 
CEVAP :atölye benzeri küçük işletmelerde
SORU : Daha yüksek maliyetli yerli ürünlerin Avrupalı ürünlerle rekabet edebildi mi

CEVAP :Hayır rekabet gücü azaldı.
SORU : Bu durum Osmanlı coğrafyasını Avrupalı devletler açısından nasıl bir hale getirdi. 
CEVAP :ham madde temin edilecek bir kaynak ve aynı zamanda üretilen malların satılacağı bir pazar
SORU : Bunların yanında güçlenen Avrupa devletleriyle uzun yıllar süren ve başarısızlıklarla sonuçlanan savaşlar neyi artırdı.

CEVAP :devletin gelirleri ile giderleri arasındaki farkı
SORU :  İmparatorluğun son döneminde kalkınma yönünde ne oldu

CEVAP : bir çaba oluşmaya başladı
SORU : İşe yaradı mı
CEVAP :dış siyasi baskılar ve iç ekonomik koşullar kalkınmaya engel oldu

Fransız İhtilali ve Avrupa 
SORU : Fransız İhtilali’nin başlamasına neden olan gelişmeler nelerdir

CEVAP :Rönesans, Reform ve Aydınlanma Çağı ile özgür düşünce fikrinin yayılması, 
Burjuva sınıfının söz sahibi olmaya başlaması, 
reform hareketiyle kilisenin gücünü yitirmesi,
toplumda gelir adaletsizliği, 
toplumsal ve siyasal reform isteyen düşünürlerin halkı bilinçlendirmesi.
SORU : 1789 yılında Fransız ekonomisi nasıldı
CEVAP :zor durumdaydı. 
SORU : Kral XVI. Louis (Luis) vergilerin artırılmasını isteyince, soylular ne talep ettiler. 
CEVAP :parlamentonun toplanmasını 
SORU : Halkın temsilcileri parlamento toplantısında ne istediler.
CEVAP :bir anayasayla krallığın yetkilerinin sınırlandırılmasını, 
           vergilerin azaltılmasını 
           halkın da yönetimde söz sahibi olmasını
SORU : Bu talepler kabul gördü mü
CEVAP :kral tarafından kabul edilmedi ve olaylar başlayıp sokaklara yayıldı.
SORU :Orta gelir grubundan halk ne yaptı
CEVAP :monarşiye karşı savaş açtı. 
SORU : Fransız ihtilalciler neyi ilan ettiler.
CEVAP : İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirisi’ ni
SORU :    İlan edilen bildiride hangi hususlar vurgulandı:
CEVAP : “İnsanlar hakları bakımından hür ve eşit doğarlar ve öyle kalırlar. 
Bu haklar hürriyet, mülkiyet, güvenlik ve zulme karşı direnme haklarıdır. 
Her türlü egemenlik esas olarak millettedir. 
Her vatandaş hür bir şekilde konuşabilir, yazabilir ve yayında bulunabilir.“
SORU :  Bu halk hareketleri Fransa’da  neye sebep oldu.
CEVAP :monarşi rejiminin yıkılıp yerine cumhuriyetin kurulmasına
SORU :Fransız İhtilali nasıl bir olay olarak kabul edildi. 
CEVAP :Yeni Çağı bitiren, Yakın Çağ’ı başlatan
SORU : Fransız İhtilali sonucunda tüm dünyada hangi kavramlar önem kazandı. 
CEVAP :milliyetçilik, eşitlik, özgürlük 
SORU : Fransa’dan yayılan bu fikirler dünya siyasi haritasını nasıl etkiledi
CEVAP :değişmesine neden oldu. 
SORU : Eşitlik, adalet ve özgürlük fikirleri tüm dünyada hangi hareketleri hızlandırdı.
CEVAP :demokrasi 
SORU : Fransız İhtilali ile dünyaya yayılan milliyetçilik fikri, devletleri nasıl etkiledi
CEVAP : Osmanlı Devleti gibi çok uluslu olan devletleri olumsuz etkiledi.
SORU : Osmanlı Devleti’ne bağlı olan bazı milletler, ne yaptılar
CEVAP :milliyetçilik fikrine kapılarak kendi bağımsız devletlerini kurmak istediler.
SORU : Bu milletler Osmanlı Devleti’nin ekonomik ve siyasi sıkıntılarından faydalanarak ne başlattılar.
CEVAP :isyanlar 
SORU : Fransız İhtilali Osmanlı Devleti’ni nasıl etkiledi
CEVAP :derinden etkileyerek çok uluslu olan devleti yönetmeyi zorlaştırdı.
SORU : Fransız ihtilalinden etkilenen bazı Osmanlı aydınları sayesinde ne başladı.
CEVAP :demokrasi hareketleri
SORU : Bu sayede nasıl siyasi gelişmeler yaşandı.
CEVAP :1839 Tanzimat Fermanı’na giden gelişmeler
SORU :  Sonrasında da Müslüman olmayan Osmanlı halkının devlete bağlılıklarını artırmayı amaçlayan ne yayınlandı (1856).
CEVAP :Islahat Fermanı 

4. DEĞİŞEN DÜNYADA DEĞİŞEN OSMANLI
SORU :Avrupa’da coğrafi keşiflerle başlayan gelişmeler Osmanlı Devleti’ni de etkiledi. Coğrafi keşifler sonrasında Osmanlı Dev. nasıl etkilendi
CEVAP : ticaret yolları değişti ve Osmanlı Devleti’nin vergi ve ticaret gelirleri azaldı.  
SORU :Uzun süren savaşlar nasıl etkiledi
CEVAP : beraberinde getirdiği ekonomik sıkıntılar ve isyanlar devleti zor durumda bıraktı
SORU :Avrupa’ya karşı askerî üstünlüğünü kaybeden Osmanlı Devletinin durumu ne oldu
CEVAP :yeni fetihler yapamayınca ekonomisi daha da bozuldu. 
SORU :Bu duruma çözüm bulmak amacıyla XVII. yüzyılda ne yapıldı
CEVAP : padişahlar ve bazı devlet adamları çareler aramaya başladı.
SORU :Bu amaçla ne hazırlandı.
CEVAP : dönemin aydınları devletin bozulan kurumlarıyla ilgili raporlar hazırladı .Bu raporlar doğrultusunda yenilikler yapılmaya çalışıldı.
SORU : Bu raporların en önemlilerinden bir tanesi hangisidir
CEVAP :Koçibey Risalesi’dir.

OKU 
“Padişahlar, Sultan Süleyman Han Gazi’ye gelinceye kadar bizzat Divanı Hümayun’da bulunur, memleket ve millet, bütün halk, hazine, para ve diğer büyük küçük işler ile tam mânâsıyla meşgul olurlar idi.”

“Evvelce ev başına kırkar, ellişer akçe alınırken şimdi her kişiden iki yüz akçe ve her ev halkından üç yüz akçe, her koyun başına bir akçe tayin olundu.”

“İlmiyeye ait yüksek makamların şunun bunun aracılığı ile verilmesi doğru değildir. En bilgilisi hangisi ise ona verilmesi gerekir.“


SORU :Tahta geçen padişahlar neler yapmışlardır
CEVAP :yenilikler yaparak devleti yeniden eski gücüne kavuşturmaya çalışmıştır.
SORU :Faydalı olabildiler mi
CEVAP :XVII. yüzyılda yapılan yenilikler süreklilik göstermemiştir. Bundan dolayı yapılanlar kalıcı olmamıştır. 
SORU : Osmanlı orduları ne zaman art arda yenilmeye başlamış
CEVAP :1683’te II. Viyana Kuşatması’ndan sonra
SORU :Ve askeri üstünlük Avrupalılara geçmiştir. Bu durum karşısında Osmanlı yönetici ve aydınları Avrupalıların neyi kabul etmeye başlamışlardır.
CEVAP : askerî alandaki üstünlüklerini 
SORU :Böylece tarihimizde XVIII. yüzyıl başlarından itibaren ilk defa Osmanlı kurumları için nasıl bir dönem başlamıştır.
CEVAP :batıdan örnek alınarak düzenlenmeye çalışıldığı bir dönem 
SORU :Bu döneme ne denir
CEVAP :lale devri
SORU :“Lâle Devri” diye isimlendirilen dönemde 1718–1730 yılları arasında tahtta ve sadaret makamında kim bulunuyordu.
CEVAP :Sultan III. Ahmed , Nevşehirli Damat İbrahim Paşa 
SORU :1718 yılında imzalanan Pasarofça Antlaşması’ndan sonra başlayan ıslahat hareketleri sırasında Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi hangi amacla Paris’e gönderilmişti.
CEVAP :fen ve sanat alanlarındaki gelişmeleri görmek, Fransa ile ilgili daha fazla bilgi edinebilmek 
SORU :Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi’nin sefaretnamesinde (elçilerin tuttuğu rapor) verdiği bilgiler ne işe yaramıştır
CEVAP :Osmanlının modernleşmesine önemli katkılar sağlamıştır.
SORU :Lale Devri ile Osmanlı tarihinde ilk defa ne başlamıştır
CEVAP : Batı kültürü ve kurumlarına yoğun bir ilgi başlamıştır.
SORU :Lale Devri’nde Osmanlılar yabancı devletler ile ilşkileri nasıldı
CEVAP :Batılılar ve bilhassa Fransızlarla iyi ilişkiler kurmuşlardır.

Lale Devri’nde yapılan Yenilikler
ilk kez Avrupa’da geçici elçilikler oluşturulmuştur.
İlk kez “çiçek aşısı” uygulanmıştır. 
Çini atölyeleri açılmıştır. 
itfaiye teşkilatı (1720 yılında tulumbacıların yerine “itfaiye teşkilatı” kurulmuştur.İtfaiye teşkilatı Osmanlı tarihinde batı örnek alınarak kurulan ilk teşkilat olmuştur.)
1727’de ilk Osmanlı matbaasını kurmuştur.
Lale Devri’nde ilk defa Yalova’da kâğıt,
İstanbul’da kumaş fabrikası kurulmuştur.
SORU :Lale Devri’nin ilk mimari eserlerinden biri hangisidir
CEVAP : III. Ahmed Çeşmesi’dir. Bu çeşme bol çiçekli dış bezemeleriyle geleneksel Türk çini işçiliğinin de en güzel örneklerindendir.
Sultan Ahmed Çeşmesi’nin saray kapısına bakan yönünde III. Ahmed’in şu mısrası yazılıdır:
“Aç besmeleyle iç suyu, Han Ahmed’e eyle dua.”
SORU :İlk Osmanlı matbaasının kurucusu kimdir
CEVAP : İbrahim Müteferrika 
SORU :İlk Osmanlı matbaasının kurucusu İbrahim Müteferrika basma yöntemiyle kitap çoğaltmanın yararları ve gerekliliği üzerine bir risale yazmış, sadrazama sunmuş ve matbaa kurmak için izin istemiştir
CEVAP :Kimler itiraz etmiştir
CEVAP :Matbaanın kurulmasına işimizi kaybederiz korkusuyla hattatlar itiraz etmiş
SORU :Nasıl anlaşmaya varmışlardır
CEVAP :matbaada dinî kitaplar basılmayacağı söylenince itirazlarına son vermişlerdir. Böylece Lale Devri’nde Said Çelebi ile İbrahim Müteferrika 1727’de ilk Osmanlı matbaasını kurmuştur.
SORU :Matbaa sayesinde ne gibi gelişmeler olmuştur
CEVAP :kitap sayısı artmış ve fiyatı ucuzlamıştır. Bilginin yayılması kolaylaşmıştır.
SORU :XVIII. yüzyılda askerî kurumlar oluşturulmuştur. Bunlar nelerdir
CEVAP :Deniz mühendishanesi ve sürat topçuları gibi askerî kurumlar oluşturulurken Avrupa’dan uzmanlar getirilmiştir.


SORU :III. Selim hedeflediği ıslahatlar için henüz şehzade iken ne yapmıştır
CEVAP :Fransa Kralı XVI. Louis ile mektuplaşıp ondan bazı tavsiyeler
almıştır.
SORU :III. Selim ıslahatlara başlamadan ne istemiştir.
CEVAP :önce halkın, askerlerin ve ulemanın ileri gelenlerinden devletin zayıflamasının nedenleri ve neler yapılması gerektiği hakkında görüşlerini
bildirmelerini 
SORU : Bunun üzerine III. Selim’e ikisi yabancı olmak üzere 22 rapor sunulmuştur. Bu raporlarda nelerden bahsedilmiştir
CEVAP :askerî sorunlar ve bunların çözümleri hakkında görüşlerin
yanı sıra idari ve sosyal meselelere de değinilmiştir.
SORU :III. Selim Avrupa kültürünü yakından tanımak amacıyla
kimi Viyana’ya elçi olarak göndermiştir (1791).
CEVAP :Ebubekir Ratıp Efendi’yi
SORU :Ebubekir Ratıp Efendi 8 ay süren seyahatinden sonra III. Selim’e ne sunmuştur.
CEVAP :Avrupa’nın askerî, idari ve mali teşkilatı hakkında geniş bilgiler içeren sefaretnamesini 
SORU :  Bu sefaretnamenin ikinci bölümünde nelerden bahsedimiştir
CEVAP :Avusturya’da köy ve kasabaların idare şekilleri, halkın durumu, alınan vergiler, fakirler hakkında alınmış tedbirler ve yollar hakkında bilgiler vermiştir. 
Ayrıca devlet adamlarının yerli kumaş kullanması ve vergilerin düzenli olarak toplanması konusunda birtakım tavsiyelerde bulunmuştur.
SORU :III. Selim tahta çıktıktan sonra ülkenin ileri gelen devlet adamlarından oluşan bir danışma meclisi toplamıştır.Bu meclisin ismi nedir
CEVAP :(Meşveret Meclisi) 
SORU : III. Selim bu meclisin hazırladığı raporlar doğrultusunda neler yapmıştır
CEVAP :Nizam-ı Cedid (yeni düzen) adı verilen yenilikler yapmıştır. 
Nizam-ı Cedid adıyla Avrupa tarzında bir askerî ocak kurmuş ve bu ocağın masraflarını karşılamak için İrad-ı Cedid adıyla yeni bir hazine oluşturmuştur. 
Avrupa başkentlerinde (Paris, Londra, Berlin,Viyana) daimî elçilikler açılmıştır. 
Batı dillerinde yazılmış önemli eserler Türkçeye çevrilerek Batı düşüncesinin ülkeye girmesine hız verilmiştir.


SORU :Sultan II. Mahmud, tımar sisteminin bozulmasından sonra
asker ve vergi toplama işini üstlenen ve zamanla bölgelerinde güç kazanan toprak sahibi âyanlarla neyi imzalamıştır (1808). 
CEVAP :Sened-i İttifak
SORU :Bu sözleşme ile Osmanlı tarihinde ilk kez bir padişah yönettiği insanlara ne gibi tavizler vermiştir
CEVAP :vergi ve askerlik konularında tavizler vermiştir.
Bu senet sultanın iktidar gücünü kısıtlamıştır.
SORU :Âyanlarla uzlaşı sağlandıktan sonra II. Mahmud’un
hedefi ne yapmak olmuştur.
CEVAP :ıslahatlar yapmak 
SORU :II. Mahmud Dönemi’nde, bozulan ve devlete zarar veren
Yeniçeri Ocağı için ne yapıldı
CEVAP :kaldırılmıştır. 
SORU :Yerine ne kurulmuştur
CEVAP :“Asakir-i Mansure-i Muhammediye” adıyla yeni bir ordu kurulmuştur.

 III. Selim ve II. Mahmud’un sosyal ve ekonomik alanda
yaptığı bazı yenilikler

Batı dillerinde yazılmış eserler Türkçe’ye çevrilmiştir.
Batı düşüncesinin ülkeye girmesi hızlanmıştır.
Sultan II. Mahmud Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmıştır.
Sultan II. Mahmud Dönemi’nde klasik eğitim veren okulların dışında Avrupa tarzında yeni okullar açılmıştır.
Yerli malı kullanılması teşvik edilmiştir.
Sultan II. Mahmud Dönemi’nde yerli tüccarların yabancı tüccarlarla rekabet edebilmesi için gümrük vergileri indirilmiştir.
III. Selim Dönemi’nde Nizam-ı Cedid adı verilen yenilikler yapılmıştır.


SORU :Bu yeniliklerin yanında Fransızca ve Türkçe olarak resmî bir gazete çıkarılmıştır.Bu gazetenin ismi nedir
CEVAP :“Takvim-i Vekayi” (Gazetede iç ve dış haberler, ticaret, askerlik, sanat ve bilimsel çalışmalar gibi alanlarda haberler yer almıştır.)
SORU :II. Mahmud Dönemi’nde eğitim öğretim için neler yapılmıştır
CEVAP :Klasik eğitim veren okulların dışında Avrupa tarzında yeni okullar açılmıştır. 
Bu okulların amaçlarından biri de yabancı dil bilen insan yetiştirmektir. 
Bu dönemde Avrupa’ya öğrenciler gönderilmiştir.
SORU : Tarihimizde Tanzimat Fermanı ile başlayıp I. Meşrutiyet’in ilanına kadar süren döneme ne denir.
CEVAP :Tanzimat Dönemi
SORU :Tanzimat Fermanı ile Osmanlı tarihinde yeni bir devir başlamıştır
Tanzimat ile devletin kötüye gidişini önlemek amacıyla hangi alanlarda daha geniş kapsamlı yenilikler yapılmıştır. 
CEVAP : siyasi, sosyal, askerî ve kültürel
SORU :Tanzimat Fermanı’na neden “Gülhane Hatt-ı Hümayun’u” da denir.
CEVAP :3 Kasım 1839’daGülhane Parkı’nda halka okunduğu için

Tanzimat Fermanı’nın Bazı Maddeleri
Herkesin mal, can, ırz, namus ve hürriyetine saygı duyulması 
Herkesin kanun önünde eşit olması
Herkesin gelirine göre vergi ödemesi
Askerlik işlerinin belli esaslara bağlanması
Özel mülkiyet hakkı verilmesi
Açık mahkemede ve eşit şartlarda yargılanma
SORU :1856 yılında hangi ferman ilan edilmiştir.
CEVAP : Islahat Fermanı 
SORU :Bu fermanla ne amaçlanmıştır.
CEVAP :yabancı devletlerin ülkenin iç işlerine karışmasını önlemek ve azınlıkların devlete bağlılıklarını kuvvetlendirmek 

Maliye İle İlgili Çalışmalar
SORU :Mustafa Reşit Paşa maliye ile ilgili birçok çalışma yapmıştır .Bu çalışmalar nelerdir
CEVAP :İlk kâğıt para onun girişimleriyle bastırılmıştır. 
Yabancı paralar yasaklanmıştır. 
Paranın değerinin düşmesi nedeniyle Avrupa paralarının değerine eşit “mecidiye” basımına başlanmıştır.  
Bu çalışmalar daha sonra kurulacak olan millî bankanın ilk hazırlıkları olmuştur.

Ekonomi İle İlgili Çalışmalar
Tanzimat sonrasında Osmanlı Devleti’nde birçok alanda olduğu gibi ekonomik alanda da değişimler yaşanmıştır.
SORU : 1838’de imzalanan Balta Limanı Ticaret Anlaşması ile yabancılar ne gibi haklar elde ettiler 
CEVAP :yabancıların serbestçe ticaret yapabilmelerine imkân sağlanmıştır.
SORU :Bunun sonucu yabancı sermaye yatırımları Osmanlı ekonomisini nasıl etkilemiştir.
CEVAP :olumsuz
SORU : 1881 yılında Osmanlı Devleti’nin dış borçlarını ödeyememesi üzerine ne  kurulmuştur.
CEVAP :Duyun-u Umumiye İdaresi (Genel Borçlar) 

Bankacılık
Avrupa devletleri ile ekonomik ve mali ilişkilerin geliştirilmesi sürecinde bankacılık gelişmeye başlamıştır.
SORU : Memleket sandıkları 1883’te aynı amaçlar doğrultusunda neye dönüştürülmüştür.   
CEVAP :“Menafi Sandıkları”na
SORU :15 Ağustos 1888’de Menafi Sandıkları’nın yerine ne kurulmuş
CEVAP :1888’de Ziraat Bankası resmen kurulmuş
SORU :, o tarihte faaliyette bulunan Menafi Sandıkları neye dönüştürülmüş 
CEVAP :banka şubelerine dönüştürülerek faaliyete başlamıştır.

Posta Hizmetleri
Posta hizmetleri için Posta Nezareti açılmıştır (1840) ve ilk önce Üsküdar-İzmit arasında posta yolu kurulmuştur. 
Sonra yurdun diğer bölgelerine yayılmıştır. 
1855 yılında ise Telgraf Müdürlüğü kurulmuş, 
1872’de posta ve telgraf hizmetleri birleştirilmiştir. Böylece
haberleşmede yeni bir dönem başlamıştır.

Ulaşım
SORU :Osmanlı Devleti ilk buharlı gemiyi nereden satın almıştır.
CEVAP :1827’de İngiltere’den 
SORU :Bu gemileri ulaşımda kullanmaya başlamıştır. Vapura ilgi olunca 1851 yılında hangi şirket kurulmuştur.
CEVAP :“Şirket-i Hayriye” adı ile bir vapur işletme şirketi
SORU :Osmanlıda ilk toplu taşıma nasıl yapılmıştır.
CEVAP :1870’te ”Omnibüs” adı verilen büyük faytonlarla
SORU :Omnibüslerin ihtiyacı tam karşılayamaması nedeniyle neler kullanılmıştır.
CEVAP :1871’de atlı tramvaylar
SORU :Bir diğer gelişme ise demir yolu ulaşımında yaşanmıştır. Osmanlı Devleti’nde ilk demir yolu hangi şehirler arasındadır.
CEVAP : Kahire-İskenderiye 
SORU :Anadolu’daki ilk demir yolu hattı hangisidir
CEVAP :1856-1866 yılları arasında tamamlanan ve 131 km uzunluğunda olan İzmir-Aydın arasındaki hattır.

XIX. Yüzyılda Yapılan Yenilikler 
Duyun-u Umumiye İdaresi kuruldu.
Posta Nezareti kuruldu.
Şirket-i Hayriye kuruldu.
Ziraat Bankası açıldı.
Takvim-i Vekayi adlı gazete çıkarıldı.
Tramvay hattı kuruldu.
İlk nüfus sayımı yapıldı.
Dünyanın ilk metrolarından olan Karaköy-Taksim metrosu yapıldı, atlı ve elektrikli tramvaylar kullanıldı.
İlk demir yolu hattı İzmir-Aydın arasında yapıldı.
Beykoz ve Kâğıthane kâğıt fabrikaları ile Yıldız Çini
Fabrikası açıldı.
Modern matbaa aletleri getirildi.
İzmir’e, Dolmabahçe’ye ve birçok yere saat kulesi
yapıldı.


5. OSMANLIDAN KALAN MİRASIMIZ


Osmanlı Devleti topraklarını Doğu Avrupa, Güneybatı Asya ve Kuzey Afrika’ya kadar genişleterek dünyadaki büyük devletlerden biri olmayı başarmıştır. Hâkimiyet kurduğu coğrafyada ve bu coğrafyanın çevresinde yaşayan farklı milletlerin kültürlerinden etkilenmiştir. Kendisi de yerel kültürleri etkilemiştir. Böylece Osmanlı Devleti sürekli etkileşim içinde ve zenginleşen bir kültüre sahip olmuştur. Osmanlı Devleti hakimiyet kurduğu coğrafyalarda birçok eser bırakmıştır.
Türk kültüründe aile toplumun temelidir. Osmanlı toplumunda da aileye verilen değerin sonucu olarak kadın çok saygın bir yere sahiptir. Türk aile yapısı, Osmanlı topraklarında dolaşan seyyahların dikkatini çekmiştir. Osmanlı aile yapısının çok sağlam olduğunu yazan seyyahlar, yaşlılar ve çocuklar arasında yaşanan sevgi ve şefkati özellikle vurgulamışlardır. Osmanlıda mahalle toplumsal birliğin temsiliydi. Mahallede mükemmel bir dayanışma vardı. Mahallede kadınlar bayram ve kış hazırlıklarını birlikte yaparlardı. Düğün, cenaze gibi merasimler hep birlikte yapılırdı. Maddi durumu iyi olmayanların ihtiyaçları mahalleli tarafından ortaklaşa karşılanırdı.
Charles Fellows (Çars Fellov) notlarında “Türkler arasında yaşayan birisinin dikkatini çeken temel özellik onların konukseverlikleridir. Bunu, bulunduğum her yerde paşadan dağ başındaki çadırında yaşayan yörüğe kadar herkeste gördüm. Hangi dinden hangi milletten olursa olsun ayrım gözetmeksizin herkesin tek düşüncesi vardır: Yabancının karnını doyurmak.” diyerek Osmanlı toplumundaki konukseverliğe dikkat çekmiştir.
Osmanlı sanatında mimari eserler ön plana çıkar. Osmanlı mimarlarının yaptığı camiler, medreseler, köprüler, hamamlar, imarethaneler çağının üstün estetik anlayışını yansıtır. Manuel Serrano Sanz (Manuel Serano Senz) adlı seyyah “Türkiye’nin Dört Yılı (1552- 1556)” adlı eserinde ”Bıraktıkları hayrat hangi çeşit olursa olsun bizdekinden fazladır. Dört sultan tarafından yapılan dört büyük caminin etrafı hayrat ile doludur. Kasabalar ve tenha yol kıyılarına yolcular için kervansaraylar yaptırır, yollar açtırırlar. Su olmayan yerlere çeşmeler ve tuvaletler yaptırırlar. Halkın ücretsiz faydalandığı bu yapılar öyle muhteşemdir ki saraya benzerler.” demiştir. Osmanlı, mimari eserlerinde hayvanları korumayı da ihmal etmemiştir. Yine kuşlar için büyük yapıların çatılarına ya da duvarlarına kuş evleri yapılmıştır. Mezar taşlarına kuşların su içebileceği bölümler yaptırmıştır. İstanbul Fatih Camisi, Kastamonu İbn Neccar Camisi ve Amasya Sultan Bayezid Camisi, Amcazade Hüseyin Paşa Mektebi, Bayezid Seyyid Hasan Paşa Medresesi gibi eserlerde bu kuş evlerini görebiliriz. Helmuth Von Moltke (Helmut Fon Molkı) “Türkiye Mektupları” adlı eserinde ’’Türkler hayırseverliklerini hayvanlara karşı bile gösterirler. Üsküdar’da bir kedi hastanesi bulunur, Bayezid Camisi’nin avlusunda da güvercinler için bir bakım yeri vardır.” diye yazmıştır. Manuel Serrano Sanz eserinde “Sadece insanlara değil, hayvanlara da yapılan iyilik çok büyük sevaptır. Bazı insanlar denizdeki balıklara ekmek atarlar.” yazmaktadır.
Şehzadebaşı Camii ve Kısa Bir Anı Şehzadebaşı Camisi’nin restorasyonunu yapan inşaat mühendisi yaşadıkları bir olayı şöyle anlatmıştır: “Cami bahçesini çevreleyen havale duvarında bulunan kapıların üzerindeki kemerleri oluşturan taşlarda yer yer çürümeler vardı. Restorasyon programında bu kemerlerin yenilenmesi de yer alıyordu. Biz inşaat fakültesinde teorik olarak kemerlerin nasıl inşa edildiğini öğrenmiştik fakat taş kemer inşası ile ilgili pratiğimiz yoktu. Kemerleri nasıl restore edeceğimiz konusunda ustalarla toplantı yaptık. Sonuç olarak kemeri alttan yalayan bir tahta kalıp çakacaktık. Daha sonra kemeri yavaş yavaş söküp yapım teknikleri ile ilgili notlar alacaktık ve yeniden yaparken bu notlardan faydalanacaktık. Kalıbı yaptık. Sökmeye kemerin kilit taşından başladık. Taşı yerinden çıkardığımızda iki taşın birleşme noktasında olan silindirik bir boşluğa yerleştirilmiş bir cam şişeye rastladık. Şişenin içinde dürülmüş beyaz bir kâğıt vardı. Şişeyi açıp kâğıda baktık. Osmanlı Türkçesiyle bir şeyler yazıyordu. Hemen bir uzman bulup okuttuk. Bu bir mektup idi ve Mimar Sinan tarafından yazılmıştı. Mektupta ‘Bu kemeri oluşturan taşların ömrü yaklaşık 400 senedir. Bu müddet zarfında bu taşlar çürümüş olacağından siz bu kemeri yenilemek isteyeceksiniz. Büyük bir ihtimalle yapı teknikleri de değişeceğinden bu kemeri nasıl yeniden inşa edeceğinizi bilemeyeceksiniz. İşte bu mektubu ben size bu kemeri nasıl inşa edeceğinizi anlatmak için yazıyorum.’ yazıyordu. Bu mektup bir insanın yaptığı işin kalıcı olması için gösterebileceği çabanın insanüstü bir örneğidir. Bu mektubun ihtişamı Mimar Sinan’ın taşın ömrünü bilmesi, yapı tekniğinin değişeceğini bilmesi, 400 sene dayanacak kâğıt ve mürekkep kullanması gibi yüksek bilgi seviyesinden gelmektedir. Şüphesiz bu yüksek bilgiler de o koca mimarın erişilmez özelliklerindendir. Ancak erişilmesi gerçekten zor olan bu bilgilerden çok daha muhteşem olan 400 sene sonraya çözüm üreten sorumluluk duygusudur.”
 Osmanlı insanının dikkat çeken bir yardımlaşma geleneği daha vardır. Ramazan aylarında hâli vakti yerinde olanlar hiç tanımadıkları, bilmedikleri mahalleleri dolaşmaya çıkarlarmış. Oralardaki bakkal, manav gibi esnafa uğrar, dükkânın ıssız bir anını kollar ve dükkân sahibiyle baş başa kalınca sorarlarmış: “Zimem defteri var mı?” (Zimem defteri, borçlunun ismini ve ne kadar borcu olduğunu gösteren, günümüzdeki veresiye defteri) Zimem defterinin olduğunu öğrenen kişi kimin ne kadar borcunu ödediğini öğrenme gereği duymadan “Baştan, ortadan ve sondan şu kadar sayfanın borcunu hesapla.” dermiş. Hesaplanan borcu ödedikten sonra da “Haydi, Allah kabul etsin.” deyip dükkândan çıkarmış. Borç ödeyen kişi kimin borcunu ödediğini, borcu ödenen kişi de hayır sahibinin kim olduğunu bilmezmiş. Bilmek gereği de duymazmış.
Osmanlının kahve ile tanışması yaklaşık 450 yıl önce kahvenin Yemen’den saraya getirilmesiyle başlamıştır. Sarayda ve konaklarda kısa sürede yaygınlaşan kahve o zamanlar yeni iş alanlarının açılmasına katkıda bulundu. Evliya Çelebi’ye göre İstanbul’da kahve satan esnafın sayısı 500, dükkân sayısı ise 300 kadardı. Türkler tarafından bulunan yepyeni hazırlama metodu sayesinde kahve güğüm ve cezvelerde pişirilerek “Türk kahvesi” adını almıştır. Türk kahvesi sadece lezzeti ve hazırlanışıyla değil sunumu ve içimiyle de çok özel bir yere sahiptir. Osmanlı kültüründe bir eve misafir geldiği zaman ona sunulan kahvenin yanında su da gelirdi. Şayet misafir toksa önce kahveyi alır, açsa suyu alırdı. Ona göre ya yemek sofrası hazırlanır ya da meyve ikram edilirdi.
Çini
Osmanlıca kökenli bir sözcük olan “çini” sırlı kap anlamına gelmektedir. Osmanlılar çini sözcüğünü kilden yapılan her türlü kap için kullanmıştır. İngilizcede nitelikli yemek takımı anlamına gelen “china” (Çin) ifadesi gibi çini kelimesi de Çin kelimesinden türetilmiş, porselen sanatını dünyaya tanıtan Çinlilere izafeten verilmiş bir isimdir. Çini, toprağın pişirildikten sonra şekil verilip tabak, vazo ve sürahi gibi eşyalar üretilmesine dayalı bir el sanatıdır. Fayans, porselen, tabak gibi eşyaların süslenmesinde kullanılan bir yüzü sır, renkli dekor ve motiflerle işlenmiş eşyalara çini denir. Osmanlı Devleti’nde çini iç ve dış mimari süslemesinde yaygın olarak kullanılmıştır.
Ebru
Ebru, Türkistan’da ortaya çıkıp oradan İpek Yolu ile dünyaya yayıldığı düşünülen bir sanat dalıdır. Ebru sanatı Türk medeniyeti tarafından benimsenmiş, hat sanatı ile ilerlemiştir. Ebru kıvamlı suyun üzerine gül dalı ve at kılından mamul fırçalar yardımıyla sığır ödü ilave edilerek ayarlanmış, suda erimez boyaların yüzeye serpilip kâğıda alınmasıyla oluşan kâğıt bezeme (süsleme) sanatıdır. Kâğıt yüzeyinde buluta benzer şekiller oluştuğu için bu sanatın adına “bulutumsu” manasına gelen Farsça “ebrî” denilmiştir. Bu sanatın adı daha ahenkli söylenişinden olsa gerek “ebru ”ya dönüşmüştür. Kâğıt üzerinde mermere benzer damarlar görüldüğü için Avrupalılar ebru kâğıdına “mermer kâğıdı” ismini vermişler, Arap âleminde ise damarlı kâğıt olarak bilinmektedir.
Hat
“Hat” güzel yazı yazma ve süsleme sanatıdır. Bu işi yapanlara da hattat denir. Osmanlının meşhur hattatları; Şeyh Hamdullah, Ahmet Karahisarî, Hafız Osman, Dedezade gibi isimlerdir. Osmanlı döneminde Anadolu’da özel bir ekol oluşmuş ve büyük hattatlar yetişmiştir. Mürekkep bezir isinden hazırlandığı için suda çözünürmüş. Hattatlar da hatalarını düzeltmek veya ekleme yapmak için ya kağıdı dilleriyle düzeltir ya da diviti diliyle ıslatıp divitteki mürekkebi kullanırlarmış. Sonuçta eskiler bir insanın yaladığı mürekkep miktarınca ilminin arttığını varsayarlarmış. Okuma yazma bilenlerin pek az olduğu çağlarda azıcık da olsa mürekkep yalamış olmayı toplum içinde saygınlık alâmeti olarak kabul ederlermiş.